Jean Pierre Van Rossem - Sociale controle in de postmoderne samenleving (2012)

Mensen en maatschappijen veranderen. Waar mensen ouder worden, minder mobiel worden om uiteindelijk te sterven, sterven samenlevingen niet. Zo kunnen maatschappijen na een “verouderingsproces” plots ingrijpende transformatieprocessen meemaken en kwalitatief helemaal anders worden. Soms duurt zo’n verandering een eeuw of nog langer. Andere keren speelt die verandering zich af in één generatie tijd. Postmoderniteit is een vorm van samenleving die zich na 1980 – zij het in ongelijke mate – heeft verspreid over de postindustriële westerse wereld. Postmoderniteit wordt gekenmerkt door een kwalitatieve verandering in de opvoeding van de kinderen.

Het huwelijk is er niet langer de hoeksteen van de gezonde samenleving. Het aantal huwelijken is er gedaald, het aantal echtscheidingen fors gestegen. Steeds meer kinderen worden er buiten het huwelijk geboren. In Nederland bedroeg het percentage buitenechtelijke geboorten in 1970 amper 2,1 procent. In 2013 was dat al opgelopen tot 47,4 procent. In België steeg het percentage van 2,8 naar 54,5 procent. In IJsland waren in 2014 liefst 68,8 procent van de pasgeborenen het resultaat van een buitenechtelijke relatie. Ondertussen is de gemiddelde gezinsgrootte gedaald van meer dan 4 personen tijdens de moderniteit naar de helft: 2,4 personen in België, 2,3 in Nederland, 2 in Duitsland, Zweden en Noorwegen.

Het aantal alleenstaande ouders is spectaculair gestegen. Dit gaat gepaard met een drastische verlaging van de informele sociale controle – daling die gecompenseerd moet worden door voortdurend meer formele sociale controle door politie en gerecht. Maar ook de scherpe daling van kerksheid en kerkelijkheid in de overwegend christelijke landen en het feit dat onderwijs steeds meer op vorming is gericht en steeds minder op opvoeding verminderen de informele sociale controle. De postmoderne samenleving is de genotsmaatschappij bij uitstek.

Het gebruik van cannabis, van XTC, van cocaïne en van andere roesmiddelen, vooral bij jongeren onder de 35 jaar, is er fors gestegen. Een groot deel van de vrije tijd wordt verbruikt aan gaming (video- en computerspellen). Vakantiedagen zijn goed voor plezierreisjes en city trips voor diegenen die het zich kunnen veroorloven. Postmoderniteit gaat gepaard met een (vals) gevoel van gestegen vrijheid. De nieuwe informatietechnologie, gekenmerkt door een explosie van het gebruik van huiscomputers en van internet leidt tot een geheel nieuwe informatiestromen en een betere kennis (in de zin van meer transparante kennis) van de leefwereld. Hierdoor dalen omkoping, vriendjespolitiek, kleptocratie, electorale fraude en plutocratie; van corruptie in het algemeen. Een ander positief effect is dat ondanks langdurige economische crises postmoderniteit gepaard gaat met gestegen welvaart.

Uiteenzetting door Jean Pierre Van Rossem tijdens een provinciale partijvergadering te Brugge in 2012.

#jeanpierrevanrossem #rossem #postmoderniteit #samenleving #socialecontrole #informelesocialecontrole #postmoderniteit #postmodernisme #genotsmaatschappij #roesmiddelen #vrijheid #Opvoeding #samenleving #Mensenmaatschapij