Şeyh Said Hain Miydi?

Sonuç olarak, Şeyh Said’in hikayesi, basit bir hain-kahraman ikiliğiyle açıklanamaz. O, yaşadığı dönemin zorlu koşullarında, inançları ve halkı için mücadele etmiş bir liderdi. İngiliz ajanı olduğu iddiaları, somut delillerle desteklenmediği için bir karalama kampanyası olarak görülebilir. İsyanı, hem dini hassasiyetlerden hem de bölgedeki kültürel ve sosyal huzursuzluklardan besleniyordu. Onu anlamak için, önyargılardan sıyrılarak o dönemin ruhunu ve koşullarını anlamaya çalışmalıyız. Şeyh Said, ne bir vatan hainiydi ne de kusursuz bir kahraman. O, kendi inançları ve halkı için bedel ödemiş bir insandı. Onun hikayesi, bize tarihimizin ne kadar çok katmanlı olduğunu ve her hikâyenin birden fazla yüzü olduğunu hatırlatıyor.

İyi seyirler dilerim.