FVD boycot toespraak Zelensky in Tweede Kamer: 'Nederland moet buiten deze oorlog blijven'

Tijdens de toespraak van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky in de Tweede Kamer blijven de drie zetels van Forum voor Democratie leeg. Als enige partij weigert FVD deel te nemen aan wat zij zien als ‘de symbolische escalatie van een oorlog die Nederland niets te winnen heeft’. Partijleider Thierry Baudet noemt de toespraak een ‘breuk met de parlementaire traditie’ en waarschuwt voor de gevolgen van de militaire koers: miljoenen oorlogsdoden, torenhoge uitgaven, en de dreiging van verdere internationale betrokkenheid.

DEN HAAG – Vanmiddag - het is 24 juni 2024 - spreekt de president van Oekraïne, Volodymyr Zelensky, in de plenaire zaal van de Tweede Kamer. Het is een historisch moment: nog nooit eerder in de parlementaire geschiedenis van Nederland heeft een buitenlandse leider in het hart van de democratie een toespraak mogen houden. Maar juist deze uitzonderlijkheid is voor Forum voor Democratie (FVD) reden tot boycot.

"Het is volstrekt uniek dat een staatshoofd van een ander land in de Tweede Kamer mag spreken," aldus FVD-leider Thierry Baudet via een videoboodschap die hij deelde op Twitter (@thierrybaudet). "Het is nog nooit eerder gebeurd in de hele geschiedenis van het Nederlands parlement. Drie jaar geleden mocht Zelensky het ook al doen – sindsdien niet meer. En daarvoor: nooit. En dat heeft een hele goede reden."

Neutraliteit van het parlement onder druk.

Baudet stelt dat het parlement een neutrale plek moet zijn die zich uitsluitend richt op het nationale belang van Nederland. "Het parlement moet vrij zijn om beslissingen te nemen die soms ingaan tegen de wensen van andere landen. Als we dat principe verlaten, wordt het hart van onze democratie een podium voor buitenlandse belangen."

Volgens FVD is de uitnodiging aan Zelensky dan ook een breuk met de parlementaire traditie en een teken dat Nederland zich laat meeslepen in een "oorlogsretoriek" die volgens de partij schadelijke gevolgen heeft voor Nederland en Europa.

'Waarom alleen Zelensky?'

Baudet wijst op de selectiviteit van de uitnodiging: "Donald Trump is ook in Den Haag – niet uitgenodigd. De premier van Canada niet. De premier van het Verenigd Koninkrijk niet. Ursula von der Leyen niet. Niemand is uitgenodigd om in het parlement te spreken. Behalve Zelensky. Waarom? Omdat Nederland steeds verder wegzakt in een vreselijke oorlog."

Hij refereert hiermee aan de oorlog in Oekraïne, die volgens Baudet - en dit is feitelijk zo - is voortgekomen uit het associatieverdrag tussen de Europese Unie en Oekraïne. "Nederland stemde daar in 2016 nog tegen in een referendum. Twee derde van de Nederlanders zei toen: nee. Toch is dat verdrag er gekomen, met een inlegvelletje van Mark Rutte."

Baudet koppelt deze ontwikkelingen aan bredere geopolitieke trends. Hij beschuldigt de gevestigde orde in Den Haag ervan zich willens en wetens in een conflict te storten dat volgens hem niet van Nederland is. "De energieprijzen zijn geëxplodeerd, mede door de sabotage van de Nord Stream. Er is woningnood, deels veroorzaakt door de massale instroom van Oekraïense vluchtelingen. En nu horen we dat de defensiebijdrage per huishouden kan oplopen tot €10.000 per jaar."

'Onwinbare oorlog tegen Rusland'

Forum voor Democratie stelt dat Nederland zich actief zou moeten inzetten voor diplomatieke onderhandelingen. "We willen een staakt-het-vuren. We willen vrede. Deze oorlog is onwinbaar tegen een grootmacht als Rusland. Wat wij nodig hebben is een terugkeer naar rationele, diplomatieke verhoudingen, inclusief herstel van handelsrelaties met Rusland."

FVD is van mening dat Nederland zich met de steun aan Oekraïne laat meeslepen in een conflict dat niet in ons belang is. "Door Zelensky het woord te geven in het parlement geven we het signaal af dat we als democratie aan zijn kant staan. Maar dit is niet onze oorlog."

Boycot als signaal.

"Wij zullen niet aanwezig zijn bij de toespraak van president Zelensky. Drie jaar geleden ook al niet. En nu opnieuw niet," zegt Baudet. "We geven daarmee een krachtig signaal af: wij vinden het principieel onjuist dat deze man met deze agenda het woord krijgt in het hart van onze democratie."

Baudet onderstreept dat FVD de enige partij is die deze lijn trekt. "Tot mijn verbazing en teleurstelling is geen enkele andere partij afwezig. De rest legitimeert deze toespraak, en daarmee verdere escalatie van het conflict."

Gevolgen voor Nederland.

In zijn videoboodschap waarschuwt Baudet voor de gevolgen als Nederland deze koers blijft varen: "De economie gaat eraan. De dienstplicht komt misschien terug. Nederlandse militairen moeten mogelijk in Oekraïne vechten. Dit is een ramp, voor Nederland, voor Europa, voor Oekraïne, voor de wereld." Hij roept op tot een fundamentele koerswijziging: "Stop de escalatie. Stop de oorlogsretoriek. Stem voor diplomatie, vrede, nationale belangen."

Forum voor Democratie blijft (vooralsnog) alleen in haar verzet

Terwijl vrijwel de voltallige Tweede Kamer op 24 juni 2025 gehoor gaf aan de uitnodiging om president Zelensky toe te juichen in het hart van onze democratie, bleef slechts één partij bewust afwezig: Forum voor Democratie. In een politiek klimaat waar oppositie tegen het heersende narratief nauwelijks meer zichtbaar is, staat FVD alleen in haar weigering om mee te gaan in wat zij beschouwen als een “heilloze oorlog”, waar Nederland volgens hen nooit bij betrokken had mogen raken.

FVD doet met haar boycot geen kleine symbolische stap. Het is, zoals Baudet stelt, een krachtig en principieel signaal – gericht op vrede, diplomatie en nationaal belang. De partij stelt zich de vraag die veel anderen lijken te ontwijken: hoeveel doden moeten er nog vallen voordat de wereld stopt met escaleren en start met onderhandelen?

Want het is inmiddels al lang niet meer alleen een "regionaal conflict". De oorlog in Oekraïne heeft sinds 2014, en in het bijzonder sinds de escalatie in 2022, geleid tot een ongekende humanitaire ramp. Honderdduizenden soldaten zijn gesneuveld, miljoenen burgers ontheemd, en volgens sommige schattingen loopt het aantal doden, direct en indirect door het conflict veroorzaakt, inmiddels in de miljoenen.

Het verzet van FVD is dan ook geen koud politiek calculerend protest – het is, zoals zij het zelf formuleren, een stem voor de vrede. Of het nu gaat om de instroom van vluchtelingen, de stijgende energieprijzen, de dreiging van dienstplicht, of de verslechterde handelsrelaties met Rusland: de gevolgen van deze oorlog raken Nederland direct. En volgens FVD is er maar één weg uit deze neerwaartse spiraal: dialoog.

Dat Forum voor Democratie in de Kamer momenteel de enige partij is die zich zo duidelijk uitspreekt, baart hen zorgen. Maar Baudet sluit af met hoop:
"Op 29 oktober kunt u ons helpen dat signaal kracht bij te zetten. Want wie wil er nou dat er nog meer mensen worden vermoord? Hoeveel miljoenen doden moeten er vallen voordat het gezond verstand terugkeert?"

FVD blijft (vooralsnog) alleen in haar verzet – maar dat verzet klinkt krachtiger dan ooit. Misschien... is dat pas het begin.