ციმბირის პლუმი: საშიშროება იზრდება

პორტუგალიის აეროდრომზე ქარიშხალიანმა ქარმა თვითმფრინავი გადაატრიალა.
რუსეთში, სულ რაღაც ორ დღეში, კამჩატკა აღმოჩნდას თოვლის ქვეშ, ხოლო ციმბირმა მოულოდნელად განიცადა ზაფხულის მსგავსი სითბო მარტში.
თუმცა, ყველაზე დიდი საზრუნავი ციმბირის პლუმის გააქტიურებაა - მაგმის გიგანტური ნაკადი, რომელიც ამოდის დედამიწის სიღრმიდან. ეს ყველაფერი იხილეთ 2025 წლის 19 მარტიდან 25 მარტამდე კვირის განმავლობაში მომხდარი სტიქიური უბედურებების მიმოხილვაში.
სამხრეთ კორეა
ქვეყანა თავის ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე მასშტაბური ტყის ხანძრის წინაშე აღმოჩნდა.
21 მარტიდან მოყოლებული ხანძარმა მთელი ქვეყნის მასშტაბით 38600 ჰექტარი ფართობი დაიწვა. ცეცხლმა დააზიანა ან მთლიანად გაანადგურა სულ მცირე 2300 სახლი, ასევე მნიშვნელოვანი რაოდენობა სასოფლო-სამეურნეო შენობები.
ევაკუირებულთა რაოდენობამ თითქმის 38 000 ადამიანს მიაღწია. ხანძრის შედეგად სულ მცირე 28 ადამიანი დაიღუპა, 32 კი დაშავდა.
ხანძრის ჩასაქრობად სულ 9200 მეხანძრე-მაშველი და 105 ვერტმფრენი იყო მობილიზებული. თუმცა, დიდი რესურსის მიუხედავად, ხანძარი სრულად არ არის ლიკვიდირებული. მდგომარეობას კიდევ უფრო ამძაფრებს ძლიერი ქარი და გვალვის მსგავსი ამინდის პირობები.
ქარიშხალი "მარტინიო"
19 და 20 მარტს პორტუგალიას ძლიერი შტორმი „მარტინიო“ დაატყდა თავს ძლიერი წვიმით და ქარიშხალინი-ქარებით.
ყველაზე მეტად დაზარალდა დიდი ლისაბონის მეტროპოლიტენი, სადაც სულ მცირე 8 ადამიანი დაშავდა. ქალაქ კასკაისის აეროდრომზე ძლიერმა ქარმა რამდენიმე მცირე ზომის თვითმფრინავი გადაატრიალა.
მეორე დღეს, 21 მარტს, "მარტინიო" ესპანეთში მოხვდა. ქალაქ აგუილასში მხოლოდ ერთ საათში 70 მმ წვიმა მოვიდა.
მადრიდში, უწყვეტი ნალექის გამო, 2025 წლის მარტი გახდა ყველაზე ნოტიო თვე ქალაქის მეტეოროლოგიურ ისტორიაში.
მალაიზია
19 მარტიდან მოყოლებული ძლიერი, უწყვეტი ნალექი დაფიქსირდა მალაიზიის სამხრეთ შტატ ჯოჰორში. ექვს რაიონში მდინარეებში წყლის დონემ საშიშ დონეს გადააჭარბა, რამაც უეცარი წყალდიდობა გამოიწვია.
Kampung Pasir Tebrau-ის რაიონში წყალი ისე ავიდა, რომ მხოლოდ სახლების სახურავები ჩანდა. დატბორილი სახლებიდან 13 000-ზე მეტი ადამიანის ევაკუაცია განხორციელდა და 95 დროებითი ევაკუაციის ცენტრში მოათავსეს.
საუდის არაბეთი
19 მარტიდან საუდის არაბეთში ძლიერი წვიმა დაფიქსირდა. დედაქალაქ რიადში 3 დღის განმავლობაში ნალექმა მიაღწია 3 თვის ნალექის ეკვივალენტს.
ქალაქ ჯედაში, რომელიც მდებარეობს მაკას რეგიონში, სულ რაღაც 2 დღეში მოვარდნილი წვიმის რაოდენობა მთლიან წლიურ საშუალოს უდრიდა.
ასირის რაიონში ძლიერ წვიმას თან ახლდა დიდი სეტყვა, რომელმაც მთის მწვერვალები და გზები დაფარა და პეიზაჟი ზამთრის მსგავს სცენად გადააქცია.
რუსეთი
უეცარმა დათბობამ გამოიწვია მოულოდნელად ადრეული ყინულის დნობა ჩელიაბინსკის ოლქის მდინარეებზე სიმ და გუმბეიკაზე.
ქალაქ აშაში წყალდიდობა იმდენად სწრაფად დაიწყო, რომ ბევრმა მცხოვრებმა ვერ შეძლო თავისი ნივთებისა და შინაური ცხოველების გადარჩენა.
23 მარტს ქალაქ პეტროპავლოვსკ-კამჩატსკის ძლიერი ქარბუქი დაატყდა თავს. 2 დღის განმავლობაში 82 სმ-ზე მეტი თოვლი მოვიდა, რაც მუნიციპალიტეტის გამგებლის თქმით, მთელი გასული ზამთრის მთლიან თოვლზე მეტი იყო.
პრიმორსკის მხარეში 24 საათზე ნაკლებ დროში მოხდა ორი ღრმა ფოკუსის მიწისძვრა 4,5 და 4,4 მაგნიტუდით.
გასული კვირის განმავლობაში ციმბირში ტემპერატურის ასობით რეკორდი დაფიქსირდა.
19 მარტს ქალაქ ნოვოსიბირსკში ყველაზე თბილი დღე განიცადა ბოლო 102 წლის განმავლობაში.
20 მარტს, რუსეთის 10 ყველაზე თბილი ადგილი შედიოდა ალტაის რესპუბლიკის, კრასნოიარსკის მხარის, ირკუტსკის ოლქის და ხაკასიის დასახლებებში. ღამითაც კი, ბევრ დასახლებაში ისეთივე სითბო იყო, როგორც ზაფხულში.
ქალაქ კრასნოიარსკში, 21 მარტს, ღამის ტემპერატურა კლიმატის ნორმაზე 22°C-ით მეტი იყო!
თუკი ჯერ კიდევ არიან ადამიანები, რომლებიც სადღაც ეჭვობენ ბუნებრივი კატასტროფების ზრდაში, ციმბირელები, რა თქმა უნდა, მათ შორის არ არიან - ისინი უკვე გრძნობენ ამას. საკმარისია წაიკითხოთ ადგილობრივი სოციალური მედია ან კომენტარები ამინდის შესახებ, რათა გაიგოთ, რომ ეს ცვლილებები პირველად ხდება და ასაკოვანი მცხოვრებლებიც კი აღიარებენ, რომ მსგავსი არაფერი უნახავთ.
მნიშვნელოვანი სიახლე ის არის, რომ მეცნიერებმა აღმოაჩინეს ამ ანომალიების მიზეზები. ერთ-ერთი მათგანია გიგანტური მაგმატური პლუმი, რომელიც ამოდის დედამიწის სიღრმიდან ციმბირის ქვეშ. დღეს ის იწვევს ბუნებრივ ანომალიებს არა მხოლოდ ციმბირში, არამედ გავლენას ახდენს სტიქიური უბედურებების რიცხვის ზრდაზე მთელ მსოფლიოში.
საფრთხის გასაფრთხილებლად, მეცნიერთა საერთაშორისო ჯგუფმა, მოხალისეების მხარდაჭერით, მოამზადა მოხსენება სათაურით „ციმბირში მაგმატური პლუმის გარღვევის საფრთხე და ამ საკითხის გადაჭრის გზები“.
მოხსენება საფუძვლიანად იკვლევს პლუმის აქტივობის საგანგაშო ნიშნებს: მუდმივი ყინულის დნობას, ტალახის ვულკანიზმის გაძლიერებას, ნიადაგის გათბობას, სეისმური აქტივობის ზრდას და სხვა ფაქტორებს. გარდა ამისა, იგი გვთავაზობს სპეციალურ პროგრამას პლუმის დაგეგმილი კონტროლირებადი დეგაზაციისთვის, როგორც პოტენციური კატასტროფის თავიდან ასაცილებლად.
ეს ანგარიში არ არის მხოლოდ სამეცნიერო კვლევა, არამედ მკაფიო სამოქმედო გეგმა. მისი მიზანია გადამწყვეტი ინფორმაციის მიწოდება მთავრობასა და კერძო ორგანიზაციებს, სამეცნიერო საზოგადოებას და ყველას, ვისაც სურს იმოქმედოს მსოფლიოში ბუნებრივი კატასტროფების სწრაფი ზრდის პრობლემის გადასაჭრელად.