ስሁት አስተሳሰብን የማረቅ ውይይት፡ ዶር ደብሩ ነጋሽ ከዕውነት ሚዲያ

በማወቅም ሆነ ባለ ማወቅ፡ በቅንነትም ሆነ በሴራ፡ በድፍረትም ሆነ በፍራቻ ፡ በጥበብም ሆነ በድንቁርና በማህበረስብ ውስጥ የሚነገሩ ነገሮች አሉ ፡ ከእዚህም ውስጥ አንዱ ዛሬ ኦሮሞ ተብየው በጥንት ስሜ ጋላ ብላችሁ አትጥሩኝ ብሏል፡፡ ጋላው ጋላ አትበሉኝ ያለበት ምክንያት ከማህበራዊ ሳይንስ ( ስነ ልቦና፤ ስነ ማህበረሰብ፡ ስነ ባሕል ታሪክ ) አንፃር ተመርምሮ ትክክለኛው ምክንያት መታቀቅ አለበት ፡፡ በ16 ክፍለ ዘመን በኢትዮጵያ የተከሰተው እና በአራመናዊ ድርጊቱ ወደር የለለው ጋላ በኢትዮጵያ ውስጥ የሰር ማጥፋት ዝመቻ አካናውኖ ከ20 በላይ ማሕበረስቦችን አጥፍቶ የራሱን ባሕል እና ቋንቋ አስፋፍቶ ተጋብቶ እና ተዋልዶ በጥንታዊ ማህበረስብ ውስጥ እራሱን ቀላቅሎ እንደኖረ ታሪክ ያስተምራል ፡፡ ጋላ የሰራው በደል እና ግፍ ያልተፃፋ ያልተነገረ እና የተደበቀ ነው ፡፡ ይህን ለመሸፋን ዛሬ ጋላው ኦሮሞ የሚል መሽፈኛ ስም አውጥቶ እራሱን ዳብቆ እና ፃድቅ አድርጎ እየኖረ ነው፡፡ ዛሬ ጋላው መንግስት ጭብጧል፡ መሳሪያ ጣጥቋል፡ ከዛሬ 450 አመት የጀመረውን መግደል ማራድ መስፋፋት መንግስታዊ ስልጣኑን ተጠቅሞ እያራመደው ይገኛል ፡፡
ዛሬ ይህንን ዛሬ መናገር ወንጀል ሆኗል ጋላ ማለት የሚያሳፍር የሚያሸማምቅ ሆኗል ፡፡ ይህን በተመለከተ ዶር ደብሩ ነጋሽ (በጋላ ጉዳይ ኤክስፕርት) ጉዳዩን በጥሞና ያስረዳናል ፡ በተለይ የአማራ አንቂ እና ፖለቲከኞች ጋላን በጋላናቱ ካላወቁት እና ካልታገሉት ትግሉን ከመጀመሪያው ተሽንፈዋል ማለት ነው፡፡