Twierdze Gwiazdy - Gdańsk, Amsterdam, Berlin i inne...

Twierdza gwiazda lub trace italienne – fortyfikacja zbudowana w stylu, który rozwinął się w epoce prochu strzelniczego, kiedy armaty zdominowały pole bitwy. Pierwsza fortyfikacja została wybudowana w tym stylu w połowie XV wieku we Włoszech. Średniowieczne fortyfikacje w kształcie kręgu okazały się zbyt słabe, przez co narażone na duże szkody bądź zniszczenia w wyniku ostrzału armatniego, skierowanego bezpośrednio z zewnątrz w kierunku prostopadłych kamiennych murów. Fort w kształcie gwiazdy był bardzo płaską strukturą złożoną z wielu trójkątnych bastionów, specjalnie zaprojektowanych w taki sposób, by jeden zakrywał drugi, oraz z rowu otaczającego fortyfikację. Pozostałe struktury, jak raweliny, rogi, szańce oraz inne odcięte forty mogły być dodawane w celu stworzenia złożonej struktury symetralnej.

Prekursorami fortyfikacji w kształcie gwiazd były średniowieczne fortece, zazwyczaj usytuowane na wzgórzach. Stamtąd ostrzeliwano wrogów z łuku. Im wyżej znajdowała się fortece, tym dalej leciała strzała. Jedyną szansą na zdobycie fortecy było albo staranowanie bramy, albo wspinanie się na mury przy użyciu drabin. Inwazje na fortece były zatem zadaniami wymagającymi nie lada wysiłku. Dlatego też fortece znajdowały się w kluczowych dla działań wojennych miejscach. Kiedy nowy rodzaj armat - armaty ruchome - pojawił się w strategii wojennej w XV wieku, odpowiedzią inżynierów wojennych była budowa murów wkopanych w rowy, przed którymi usypywano wały z ziemi tak, że mury nie były narażone na bezpośredni ostrzał. Wały te przyjmowały na siebie najbardziej niszczące bombardowanie, chroniąc to, co było za nimi. Tam, gdzie było to możliwe, mury wcinały się w naturalną skałę, która tworzyła dodatkową osłonę.