De Geschiedenis van de Europese aanloop naar de Koloniale conferentie van Berlijn

De Franse keizer Napoleon III vond het maar niets dat Pruisen steeds machtiger werd in Europa. Frankrijk reageerde dan ook fel toen in 1870 prins Leopold, een lid van de verwante katholieke tak van de Hohenzollerns, dreigde op de Spaanse troon te komen.

De Franse ambassadeur werd naar koning Wilhelm I gestuurd om te melden dat Napoleon III een garantie eiste dat Leopold de troon niet zou bestijgen. Wilhelm stemde hiermee in. Maar hij raakte geïrriteerd toen de ambassadeur opnieuw op bezoek kwam, ditmaal met de eis dat de keizer zou verklaren dat geen enkele Hohenzollern ooit koning van Spanje zou worden. Hij stuurde Bismarck een telegram, de 'Emser Depesche', waarin hij zijn ongenoegen uitte. Bismarck zag hierin een kans voor een confrontatie met Frankrijk. Hij liet een ingekorte en iets scherpere versie van het telegram naar de pers lekken, waarin hij de Franse eis krachtig afwees. Napoleon III vatte dit op als een directe bedreiging en verklaarde op 19 juli 1870 de oorlog aan de Noord-Duitse Confederatie.

Het werd algemeen aannemelijk geacht dat zowel Frankrijk als Pruisen elkaar via België konden aanvallen, vooral nadat Napoleon III tijdens de Luxemburgse kwestie in 1867 had geprobeerd Luxemburg te annexeren. In 1869 laaiden de spanningen tussen de twee landen een tweede keer op door de kwestie van de Belgische spoorwegen.

Het Belgische leger werd opgeroepen op 15 juli 1870, op dezelfde dag dat de Franse en Duitse legers werden gemobiliseerd. Aangezien zowel de Franse als de Pruisische troepen aan de Belgische grens manoeuvreerden, vreesden veel militaire leiders dat om strategische redenen een van beide zijden zijn tegenstander via België zou aanvallen en de meesten hadden er weinig vertrouwen in dat het leger zo'n aanval zou kunnen afslaan. Hoewel er enkele belangrijke veldslagen plaatsvonden niet ver van de Belgische grens, werd België nooit echt aangevallen.

Tijdens de bloedige slag bij Sedan werd het Franse leger verslagen en Napoleon III gevangen genomen. Maar dit was niet het einde van de oorlog. In Parijs werd de republiek uitgeroepen en een revolutionair volksleger opgericht. Een maandenlange belegering van Parijs volgde. Uiteindelijk capituleerde Parijs op 28 januari 1871. In februari werd in Versailles een eerste verdrag ondertekend, dat pas in mei van dat jaar definitief werd met het Verdrag van Frankfurt. Frankrijk verloor Elzas-Lotharingen en moest een fikse schadevergoeding betalen. Op de koop toe liet Koning Wilhelm I zich in het paleis van Versailles tot Duitse Keizer kronen, een extra vernedering voor Frankrijk.

Nadat de Duitse koopman Adolf Lüderitz in 1883 een stuk land had laten kopen bij Angra Pequena in het huidige Namibië, de baai waar nu de stad Lüderitz ligt, werd het gebied in 1884 uitgeroepen tot Duits protectoraat.

Ten gevolge hiervan kwamen tussen 15 november 1884 en 26 februari 1885 vijftien Europese landen in Berlijn bijeen, samen met de Verenigde Staten en het Ottomaanse Rijk, om de koloniale verdeling van Afrika onder de grootmachten te bespreken. De conferentie werd bekend als de Koloniale Conferentie van Berlijn en werd ook wel de Kongoconferentie genoemd. De conferentie werd, op verzoek de Belgische koning Leopold II, bijeengeroepen door de Duitse kanselier Otto von Bismarck. Bismarck wilde de koloniale macht van Duitsland vergroten en hoopte ook dat Engeland en Frankrijk het niet eens zouden worden over de verdeling van de gebieden in Afrika.

Volg op Twitter: https://twitter.com/BasedCongo

#ConferentieVanBerlijn #FransDuitseOorlog #Kongoconferentie