
Belgian Colonial Empire (1830 - 1987)
12 videos
Updated 1 year ago
The Belgian colonial empire encompassed various colonization projects between the 1830s and 1840s. Of course, there was the famous Belgian Congo, other projects included Abyssinia, Ruanda-Urundi, Hawaii, concessions in China, Santo Tomas de Castilla in Guatemala, Dombass in Russia, Mexico (Nueva Belgica), Santa Catarina and Botucatu in Brazil, Heliopolis in Egypt, the Rio Nuñez colony in Guinea and North Argentina (Villaguay). The Belgian colonial experience also included unusual expeditions, such as the Belgian Antarctic Expedition from 1897 to 1899.
-
Het verhaal van Vlaams-Argentinië (Panorama)
Belgian CongoNa de Tweede Wereldoorlog en de daaropvolgende onderdrukking door de Belgische staat verlieten veel Vlamingen hun heimat voor een beter leven elders. Panorama documenteert het verhaal van de Vlaamse vluchtelingen in Argentinië. Volg op Twitter: https://twitter.com/BasedCongo #Vlaanderen #Argentinië #VlaamsArgentinië40 views -
Prins Laurent en de Libië-affaire
Belgian CongoHet kwam toevallig aan het licht door de hardnekkigheid van prins Laurent: tussen 2011 en 2017 heeft België de intresten op bevroren Libisch geld in ons land vrijgegeven, terwijl dat volgens de VN niet had mogen gebeuren. 2 miljard euro is zo verdwenen en is mogelijk bij Libische milities terechtgekomen. Hoe het toch zover is gekomen, blijft hoogst onduidelijk, zo blijkt uit de zoektocht van "Pano". Dit verhaal begint in 2011, tijdens de Arabische Lente. Na 42 jaar komt een einde aan het regime van de Libische dictator Khaddafi. Hij heeft in die tijd een gigantisch fortuin verzameld. Een groot deel daarvan is ondergebracht in een staatsfonds, de Libyan Investment Authority (LIA). De LIA belegt dat geld in heel de wereld. Ook in België, zo blijkt, bij Euroclear in Brussel. Euroclear is een soort superbank die internationale transacties uitvoert voor andere banken. In 2011 hebben zij 14 miljard euro van LIA op hun rekeningen staan. Wanneer Khaddafi ten val komt, bevriezen de Verenigde Naties al zijn geld wereldwijd, om te vermijden dat het in verkeerde handen terechtkomt. Het geld van de LIA is nu van het Libische volk, en in afwachting van meer stabiliteit in Libië, blijven de fondsen die de LIA voor 16 september 2011 in haar bezit had bevroren. In België is het de Schatkist die moet toezien op die bevriezing. Een paar jaar later krijgt de vzw van prins Laurent een schadevergoeding van bijna 50 miljoen euro toegewezen door de rechter, omdat Libië een herbebossingsproject van de vzw eenzijdig heeft stopgezet. Wanneer Libië weigert te betalen, richten de advocaten van Laurent hun pijlen op de bevroren fondsen. Want de VN voorziet uitzonderingen op de bevriezing, bijvoorbeeld om gerechtelijke vonnissen te laten uitvoeren. De Schatkist weigert echter om de fondsen te ontvriezen om de schadevergoeding uit te betalen. Maar de advocaten ontdekken iets vreemds: de intresten die die bevroren fondsen sinds 2011 hebben opgeleverd, zijn verdwenen, overgeschreven naar rekeningen in het buitenland. Het gaat om 350 miljoen euro per jaar. “Die intresten hadden bevroren moeten blijven, dat is gewoon de logica zelve,” vindt prof. Robert Wtterwulghe, een van de raadgevers van Laurent. Hij licht de VN in. In 2018 komt een expertenpanel van de VN de zaak onderzoeken en hun rapport is duidelijk: België heeft hier de VN-sancties overtreden. Bovendien weet niemand waar het geld terechtgekomen is. Het VN-rapport vreest dat het mogelijk in handen is gekomen van de milities die Libië nog altijd in hun greep houden. En dat zijn geen lieverdjes: ze houden zich onder andere bezig met illegale wapentrafiek, mensenhandel en afpersing. Vragen genoeg dus: hoe kan het dat die intresten zijn vrijgegeven? Wie heeft dat beslist, en waarom? Een aantal parlementsleden in de commissie Financiën tilt hier zwaar aan. “Dit kan je internationaal niet gaan uitleggen, we staan diplomatiek met de billen bloot,” vindt Peter Dedecker (N-VA). Ten tijde van de bevriezing was Didier Reynders nog minister van Financiën en Steven Vanackere minister van Buitenlandse Zaken, eind 2011 wisselen ze van stoel. De parlementsleden vinden de uitleg die hen gegeven wordt niet bevredigend. De commissie Financiën roept een aantal getuigen op, onder andere Marc Monbaliu, die in 2012 directeur was van de Schatkist en die toen groen licht gegeven heeft aan Euroclear. Hij heeft die beslissing helemaal alleen genomen, zegt hij, zonder overleg met de minister van Financiën of andere politieke verantwoordelijken. Ook al heeft hij eerder in een interview het tegendeel beweerd. Dirk Van der Maelen (SP.A) gelooft geen snars van Monbaliu’s uitleg, zegt hij: “Iedereen die de periode van 2011 heeft meegemaakt, weet dat de interventie in Libië een politiek zwaarwegend dossier was, waar regeringen en ministers bovenop zaten. Daar moét politieke dekking voor zijn geweest.” Maar eigenlijk was het niet eens zíjn beslissing, argumenteert Monbaliu: die beslissing is in Europa genomen, en ook andere Europese landen volgen dezelfde interpretatie. Navraag levert echter niks op. Het juridisch advies waarop de beslissing zou zijn gebaseerd, bestaat niet op papier, laat Europa weten: een jurist heeft gewoon een mondelinge toelichting gegeven in de adviesraad. Al gelooft Eric Van Rompuy (CD&V), voorzitter van de Kamercommissie Financiën, daar niet veel van: "Die tekst bestaat wel. Ik kan mij moeilijk inbeelden dat een topambtenaar van de juridische dienst naar de Relex-groep gaat en daar zijn fiat geeft voor het betalen van intresten op kapitalen van 14 miljard zonder dat hij daar een geschreven bewijs van heeft." Bovendien kaatst de EU de bal terug: de lidstaten zijn zélf verantwoordelijk voor beslissingen over de bevroren fondsen. Dat andere lidstaten ook intresten hebben vrijgegeven, lijkt al evenmin te kloppen: de LIA zelf ontkent dat, en ook in Europa bevestigt niemand dat andere landen dat ook effectief hebben gedaan. Conclusies vallen er dus niet te trekken, behalve deze: aan dit politieke pingpongspel valt geen touw meer vast te knopen, iedereen ontvlucht zijn verantwoordelijkheid. Bovendien blijken er allerlei geheimhoudingsclausules te zijn die zowel journalisten als (euro)parlementsleden verhinderen om aan informatie te komen. Europees Parlementslid Kathleen Van Brempt spreekt van een omerta: “Er werd niks gelekt, niks gezegd, en het moment dat ik bij de Europese diensten terechtkwam en ik begon over Libië, dan was de deur dicht.” En Libische parlementsleden, die zich ook afvragen wat er nu eigenlijk met hun geld gebeurd is, worden zelfs niet ontvangen door de Belgische regering. Eric Van Rompuy krijgt er "een zeer onbehaaglijk gevoel" bij: “Deze affaire toont aan hoe weinig greep een nationaal parlement nog heeft op die internationale financiële stromen. Ik zit al heel lang in het parlement in de commissies Financiën, maar dit is een zaak die wijst op enorme onmacht, ondoorzichtigheid en machtsmanipulatie.” Klaarheid komt er hopelijk door het gerechtelijk onderzoek. De vzw van prins Laurent heeft ook een klacht ingediend bij het Brusselse parket omdat er namelijk ernstige aanwijzingen zijn dat de Belgische witwaswetgeving hier overtreden is. In 2017 is er daardoor een eind gekomen aan de illegale intrestenstroom naar Libië. Er is dan 2 miljard euro verdwenen.116 views -
Guatemala Belge et les débuts de l'Empire Colonial Belge
Belgian CongoEncouragé par le roi Léopold Ier de Belgique, un petit groupe d'investisseurs organisa en 1841 la Compagnie belge de colonisation pour profiter des opportunités économiques au Guatemala. En 1842, la société à responsabilité limitée a acheté 264 000 acres de terres non développées et a assumé des concessions et des obligations pour l'immigration, la construction d'un port en eau profonde et d'autres développements économiques dans le département de Santo Tomás sur la côte nord du Guatemala. En retour, l'entreprise a reçu des monopoles et des exemptions favorisant son commerce sur tous les concurrents. Il pourrait percevoir des péages pendant dix ans sur la route prévue entre le port et la rivière Motagua, et il détiendrait un monopole de dix ans sur la navigation à vapeur sur le fleuve. Les immigrants étrangers dans la colonie de Santo Tomás sont automatiquement devenus citoyens guatémaltèques et ont bénéficié d'une exonération de vingt ans de la plupart des impôts. Ils étaient exemptés de tout monopole sur les produits de base mais il leur était interdit d'introduire des marchandises sous estanco de la colonie à l'intérieur. Bien qu'obligés de servir dans la milice municipale, les colons étaient exemptés du service au Guatemala. Suivre sur Twitter: https://twitter.com/BasedCongo #Guatemala #Belgique #EmpireBelge17 views -
Het verhaal van Heliopolis: de Belgische stad in Egypte
Belgian CongoHeliopolis werd begin de 20e eeuw gebouwd onder impuls van de Belgische industrieel Édouard Empain. De stad is een voorbeeld van het Belgische expansiestreven omstreeks de eeuwwisseling en de aspiraties van een invloedrijke Belgische industrieel.11 views -
L'histoire de la Grande Expansion Belge
Belgian CongoPar sa position géographique et l’évolution de son histoire, la Belgique fut l’un des pionniers de l’industrialisation. Née à l’indépendance et à la nouvelle ère économique, située à la croisée des grands courants commerciaux de l’Europe, le développement rapide de son économie devenait une nécessité d’existence nationale pour ce pays sis au sein des nations qui, de par leurs attitudes historiques, ne lui inspiraient pas beaucoup de confiance. Ainsi, vers la fin du règne de Léopold Ier, la Belgique pouvait tenir un certain équilibre entre sa production industrielle et la capacité de consommation du pays. Dans la deuxième phase de sa révolution industrielle, l’économie belge, à l’instar d’autres pays capitalistes avancés, devenait nécessairement expansionniste. La bourgeoise belge mit hautement en valeur les ressources naturelles (houille, minerai de fer, etc.) et les possibilités sociale et démographique du pays (population la plus dense de l’Europe, main-d’œuvre abondante et bon marché). Les progrès de l’industrie textile et métallurgique de Belgique furent impressionnants. Par son agriculture, grâce aux procédés perfectionnés, elle tint la tête des nations pour le rendement. Dans la foulée de l’expansion, colonialiste d’abord, et impérialiste ensuite, la Belgique aussi se lança dans la conquête de nouveaux débouchés pour les produits de son industrie florissante, pour le placement de ses capitaux, à l’étroit dans son cadre de développement national ou européen, et pour se procurer des matières premières à bas prix. Le grand essor industriel et économique des années 1871 à 1874 profita largement à la Belgique et marqua le début de la grande expansion belge vers l’étranger. Suivez sur Twitter : https://twitter.com/BasedCongo #ExpansionBelge #ImpérialismeBelge #BelgiqueIndustrielle24 views -
Het verhaal van Charlotte van Saksen-Coburg: De Belgische keizerin van Mexico
Belgian CongoIn oktober 1861 werd tussen de Spaanse, de Franse en de Britse regering de conventie van Londen gesloten. De landen zouden Mexico er militair toe dwingen om zijn schulden terug te betalen. Troepen werden gestuurd naar de Mexicaanse stad Veracruz. De Franse samenwerking met Groot-Brittannië en Spanje liep op een sisser uit. Juarez, de president van Mexico, wist deze landen tevreden te stellen. Napoleon III, de Franse keizer, had echter grotere ambities dan enkel maar een terugbetaling van de schulden. Hij wilde in Mexico een Latijns keizerrijk vestigen. Dit moest dan een tegenwicht vormen voor de Verenigde Staten, de Angelsaksische kolos in het noorden. In 1862 stuurde Napoleon III, zijn troepen op verovering uit. Ze vielen de Mexicaanse republiek binnen. Een geschikte keizer voor Mexico werd gevonden in Maximiliaan, een Oostenrijkse aartshertog. Deze was gehuwd met een zekere Charlotte, dochter van de Belgische koning Leopold I. In 1864 werd hij door de Fransen de kroon cadeau gedaan en vertrok hij met zijn vrouw naar de andere kant van de Atlantische oceaan. Aangezien Maximiliaan zijn nieuwe onderdanen toch niet voor de volle honderd procent vertrouwde, richtte hij zich tot zijn broer, de keizer van Oostenrijk en tot zijn schoonvader, de koning van België. Konden zij hem niet van een legertje voorzien? Dit zou dan moeten instaan voor de verdediging van het keizerlijke paar. De “Mexicaanse kwestie” in de Belgische politiek was geboren. Volg op Twitter: https://twitter.com/BasedCongo21 views -
Het verhaal van Adrien de Gerlache en de Belgische Antarctische expeditie van 1897-1899
Belgian CongoGeboren in Hasselt in Oost-België als zoon van een legerofficier, werd de Gerlache opgeleid in Brussel. Van jongs af aan werd hij sterk aangetrokken door de zee en maakte in 1883 en 1884 drie reizen naar de Verenigde Staten als scheepsjongen op een oceaanstomer. Hij studeerde Ingenieurswetenschappen aan de Vrije Universiteit Brussel. Na het beëindigen van zijn derde jaar in 1885, verliet hij de universiteit en trad op 19 januari 1886 in dienst bij de Belgische Marine. Gefrustreerd door het eentonige werk aan boord van de veerboten Oostende-Dover, bood de Gerlache zijn diensten aan aan de Belgische koning Leopold II en de Welsh-Amerikaanse avonturier Henry Morton Stanley, voor een expeditie naar Congo, maar het aanbod werd afgewezen. Ook een brief aan poolreiziger Otto Nordenskiöld bleef onbeantwoord. Ten slotte begon hij met het plannen en promoten van zijn eigen expeditie naar Antarctica en legde zijn plan in 1894 voor aan de Belgische Koninklijke Geografische Vereniging. In 1896 kocht De Gerlache het in Noorwegen gebouwde walvisschip Patria, dat na een uitgebreide verbouwing omgedoopt werd tot de Belgica. Met een multinationale bemanning vertrok hij vanuit Antwerpen op 16 augustus 1897. Aan boord was ook Roald Amundsen die als stuurman onbetaald wilde meereizen. De Belgica voer onder de clubwimpel van de RYCB, Royal Yacht Club de Belgique. In januari 1898 kwam de Belgica aan bij de kust van Grahamland. De Gerlache noemde de straat tussen de Grahamlandkust en westelijker gelegen strook eilanden de Détroit du Belgica, de Belgicastraat. Na het in kaart brengen en naamgeven van enkele eilanden stak de expeditie op 15 februari 1898 de zuidpoolcirkel over. Op 28 februari 1898 raakte het schip gevangen in het ijs. Hoewel de negentienkoppige bemanning het uit alle macht weer vrij probeerde te krijgen bleef het vastzitten. Ten slotte realiseerden de bemanningsleden zich dat ze de winter op Antarctica zouden moeten doorbrengen. Enkele maanden later, op 17 mei, trad de totale duisternis in, wat zo bleef tot 23 juli. Hierna volgden nog zeven maanden waarin de bemanning vruchteloos probeerde het schip te bevrijden. Verschillende zeelieden vertoonden symptomen van scheurbuik en ook kreeg menig bemanningslid te kampen met mentale problemen. Uiteindelijk, op 15 februari 1899, konden ze het schip een klein kanaal binnentrekken dat ze de weken ervoor hadden uitgehakt in het ijs. Het duurde bijna een maand om ongeveer elf kilometer af te leggen. Op 14 maart lieten ze het ijs achter zich en op 5 november keerde het schip in Antwerpen terug. In 1901 werd De Gerlache's boek Quinze Mois dans l'Antarctique uitgegeven. Een jaar later werd het bekroond door de Académie française. Ook de kapitein Georges Lecointe en de Amerikaanse scheepsarts Frederick Cook publiceerden een relaas van de expeditie. Het dagboek van de Noorse stuurman Roald Amundsen werd pas later uitgegeven. De Belgicastraat werd later hernoemd tot Gerlachestraat om de expeditieleider te eren; ook werd er een geslacht van Antarctische draakvissen, de Gerlachea, naar hem genoemd. Volg op Twitter: https://twitter.com/BasedCongo #AdrienDeGerlache #BelgischeAntarctischeExpeditie #Documentaire40 views -
The Belgian colony in the Chinese port city of Tianjin
Belgian CongoIn the autumn of 1900, the Belgian Colonial Empire had been following in the footsteps of the Russian Empire: when Russia placed signs in the open space on the left bank of the Hai River, the Belgians approached the Russian consul and said that a Belgian firm planned to build a factory in the place where the Russian empire wanted to occupy the concession. , the Russian consul suggested that the Belgians build factories in the area below the military school. Sure enough, as soon as the demarcation line down the coastal river in the Russian Concession was drawn, the Belgians nailed wooden stakes beside the Russian Concession. In other words, Belgium had followed Russia in “group purchasing” a concession. On February 6, 1902, Belgian Plenipotentiary Minister Yao Shideng and the Qing government Tianjin and others signed a Sino-Belgian land lease agreement, demarcating the current Hedong District Dazhigu, Xiaosunzhuang, Tianzhuang and more than 740 areas. Compared with the concessions of other countries, the geographical location of the Belgian concession is the least ideal. Although the Dazhigu area where the concession is located has good shipping conditions, due to the remoteness from the old city of Tianjin, the geographical advantage of water transportation over the concession has not been brought into play for a while. Although its own concession has not been developed, Belgium has been very active in the infrastructure construction of Tianjin Huajie and other concessions, and can be called the “engineering captain” in the concessions of various countries. After Tianjin established the concession, during the period when the capital yamen ruled Tianjin, Belgium obtained the patent right to set up a tram lighting company in Tianjin through competition. The Belgian Electric Tramway Company (hereinafter referred to as “Belgium Company”) established a general management office in Brussels, the capital of Belgium, and registered in Hong Kong. After the establishment of the Belgian company, the first is to set up a wire network in the concessions of Austria, Italy, Russia, the four countries and all the Chinese borders. After the Boxer Rebellion, people in Tianjin didn’t know enough about electricity. They only knew that electricity could cause fires and people would die after being electrocuted. Therefore, people shunned new things such as electric lights and wires. To this end, Bi Company adopted measures such as hiring Chinese managers, installing light bulbs for free in prosperous areas, reducing electricity bills, and waiving meter deposits, which opened up the company’s electric light business. In 1905, the Belgian colonization Company began to lay tracks on the road built at the base of the old city wall. On February 16, 1906, the monorail “Waicheng Zhuan” white-brand tram was officially opened to traffic, announcing the birth of China’s first bus line in Tianjin. It is also the starting point of urban public transport in China. In 1908, a red-licensed tram was built from Beidaguan via the northeast corner and Jintang Bridge to the old station (East Station). Since then, blue-brand trams starting from Beidaguan, passing through the northeast corner, Dongma Road, and Quanyechang to the East Station, and starting from Beidaguan, passing through the northeast corner, Quanyechang, and in front of Laoxikai Church have been opened up. Green-brand trams, and Hua-brand trams from the northeast corner via the southeast corner, Quanyechang to Hai Avenue. By 1912, in just six years, the company had recovered its entire investment and made substantial income. Every day, the company deposited the three incomes of electric lights, trams, and electric meter deposits into the Huabei Bank and remited them to Belgium. It is said that the company was responsible for the Belgian government’s national education fund at the time. on January 17, 1927, Lorne, the Belgian Minister to China, announced that Belgium was willing to return the Tianjin Concession to China as a gesture of friendship. On August 31, 1929, China and Belgium signed an agreement to return the Tianjin Concession, stipulating that the administrative rights of the concession, as well as all public property in the concession, should be handed over to the Chinese government; The taels of silver (including interest) were repaid by the Chinese government. In March 1931, the handover ceremony was officially held, and the Tianjin Concession was changed to the Fourth District (Special District) of the Tianjin Special Administrative Region. Read more: https://belgiancongo.medium.com/the-belgian-colony-in-the-chinese-port-city-of-tianjin-db63aaff8d4c Follow on Twitter: https://twitter.com/BasedCongo #BelgianTianjin #BelgianChina #BelgianEmpire98 views -
De Belgische Koloniën - Documentaire over het Belgisch Koloniaal Rijk
Belgian CongoHet Belgische koloniale rijk bestond uit overzeese kolonies en protectoraten die door België werden gecontroleerd. Tijdens haar koloniale tijd bestuurde België verschillende kolonies en concessies: Belgisch Congo (moderne Congo) van 1908 tot 1960, en Ruanda-Urundi (Rwanda en Burundi) van 1922 tot 1962, maar ook een kleinere concessies in China, West-Afrika en Brazilië. België was ook medebeheerder van de internationale zone van Tanger in Marokko. En tussen 1843 en 1854 was er een Belgische kolonie in Guatemala. Gedurende de jaren 1830 en 1908 stelden Belgische militairen en kapitaalkrachtigen, plannen voor aan koning Leopold I en Leopold II voor de uitbouw van koloniën in Algerije, Argentinië, Brazilië, Mexico, Paraguay, Mexico-staat Puebla, Sandwicheilanden, Nicaragua, Costa Rica, San Salvador, Honduras, Guatemala, Rio Nunez, Marie, Westkust van Afrika, Bolivia, Colombia, Guyana, Argentinië, La Plata, Argentinië, Villaguay, Patagonië, Florida, Texas, Wisconsin, Pennsylvania, Missouri, Kansas, Isle of Pines, Cozumel, St. Bartholomew Island, Haïti, Tortugas, Faeröer, Portugal, Isle of Nordstrand, Cyprus, Suriname, India, Java, Filippijnen, Abessinië, Barbarijse kust, Guinee kust, Madagascar, Republiek Zuid-Afrika, Nicobar, Singapore, Nieuw-Zeeland, Nieuw-Guinea, Papoea, Australië, Fiji, Maleisië, Marianen, Nieuwe Hebriden en Samoa. Hoe ambitieus de projecten van mannen als Abraham Cohen, Charles de Thierry en graaf de Hompesch wel waren, ze draaiden allemaal uit op een fiasco. Uiteindelijk bestond 98% van het overzeese grondgebied van België uit slechts één kolonie (ongeveer 80 keer groter dan België zelf) bekend als Belgisch Congo. Dit was ontstaan uit het de onafhankelijke Congostaat van de koning Leopold II. Volg op Twitter: https://twitter.com/BasedCongo #BelgischeKoloniën #BelgischKoloniaalRijk #koloniën18 views -
Monte Alegre, la petite colonie Belge au Brésil, oubliée des livres d'histoire
Belgian CongoSous un soleil au zénith, alors que le thermomètre affiche plus de 35 degrés, Paul Schuerewegen, 67 ans, s’avance doucement vers ce bungalow construit dans un style similaire à celui des maisons bâties par les Belges au Congo, lorsque le pays était encore une colonie. Ici pourtant nous ne sommes pas en Afrique… mais au sud du Brésil, dans le village de Monte Alegre, près de la ville de Botucatu, au cœur de l’Etat de Sao Paulo. Photo d’époque à la main, cet Anversois redécouvre la maison de Monte Alegre dans laquelle il a vécu pendant plus de 20 ans. Il n’était plus revenu sur ce terrain depuis 1985. « C’est très difficile de parler, c’est une grande émotion », murmure-t-il. « Avec ma famille, nous avons quitté le Congo après l’indépendance, en 1960, explique Paul Schuerewegen. Nous sommes rentrés quelques mois en Belgique avant de choisir de venir ici au Brésil en 1962. Nous sommes venus pour travailler dans l’agriculture, comme au Congo. Nous étions habitués à faire ça. En Belgique, cela n’était plus possible ». « Les terres ont été achetées par la Belgique pour pouvoir installer les Belges qui revenaient du Congo au moment de l’indépendance », explique Jacqueline Didier. Cette Belge originaire d’Arlon est arrivée à Monte Alegre en 1963 avec sa famille. Elle avait 8 ans. Pour comprendre, il faut se replonger dans le contexte de l’époque. Juste après l’indépendance du Congo, en 1960, beaucoup de Belges qui étaient installés dans la colonie ont quitté l’Afrique. On estime alors que près de 90.000 ressortissants sont rentrés en Belgique. Pour faire face à tous ces retours, la Belgique a notamment cherché des solutions à l’étranger. « Il y avait beaucoup de Belges au Congo qui avaient comme métier l’exploitation de la terre, précise Jacqueline Didier. En Belgique, on ne savait pas reclasser tant de personnes. Cela représentait des milliers de personnes. Il aurait été trop difficile de trouver des espaces de labourage pour autant de monde. Notre arrivée ici s’est faite comme ça ». « Je suis né à Charleroi. J’ai vécu au Congo pendant 8 ans avec mes parents. Au moment de l’indépendance, nous avons tout perdu et nous sommes revenus en Belgique. C’est à ce moment-là que le gouvernement belge nous a proposé de venir au Brésil pour recommencer notre vie », confirme Yves Anthoine, arrivé à Monte Alegre quand il avait 10 ans. « Comme nous avions tout perdu au Congo, la Belgique a voulu se racheter », estime-t-il. Résultat, en 1961, la Belgique fait l’acquisition de près de 10.000 hectares de terres par l’entremise de son voisin, les Pays-Bas, dont des représentants ont été chargés de trouver un endroit pour les Belges. Les Néerlandais avaient déjà réalisé un projet similaire au Brésil quelques années plus tôt, dans la même région. Le village de Holambra (abréviation de « Holland-America-Brazil »), créé par les Néerlandais, se trouve d’ailleurs à 200 kilomètres à peine de Monte Alegre. C’est alors qu’une société agricole est créée à Monte Alegre. Son nom : SCABB pour « Sociedade Cooperativa Agropecuaria Belgo-Brasileira » et les travaux commencent. « Nous avons appelé 'Avenue Louise' la première avenue de maisons en bois où les premiers Belges arrivés ici ont habité, explique Yves Anthoine. Ensuite la coopérative a fabriqué d’autres maisons dans d’autres rues pour ceux qui sont arrivés après. Il y avait aussi un magasin, une boulangerie, une poste et un seul téléphone avec un seul numéro ». Le village de Monte Alegre s’étoffe petit à petit. Dans les années 60 et 70, on construit une station-service, un puits, une infirmerie, deux écoles, une salle de réunion où on célèbre la Saint-Nicolas ou la fête nationale le 21 juillet… on installe aussi une laiterie. Son nom : BELCO pour "Belgique-Congo". « Les Belges ont décidé de faire leur propre laiterie pour se diversifier et ils ont fait venir de la Belgique, avec des crédits belges, tout ce qu’il fallait pour l’installer », explique Winston Dammans, un Gantois arrivé à Monte Alegre début des années 60, à l’âge de 13 ans. C’est lui qui nous emmène dans les rues de Monte Alegre et vers les ruines de cette ancienne usine. « Cette entreprise belge a fabriqué le premier lait pasteurisé emballé dans des sachets plastiques de tout le Brésil », affirme Winston Dammans. « Ils ont aussi fabriqué ici du fromage et du beurre avant que la laiterie ne devienne une brasserie. » Dans les années 80, la société Cervejaria BELCO produisait en masse de la bière alors encore brassée par des Belges. Aujourd’hui, la marque a été rachetée mais elle existe toujours et des bières BELCO sont encore vendues dans des magasins dans l’Etat de Sao Paulo. Suivre sur Twitter: https://twitter.com/BasedCongo #BrésilBelge #Belgique #Brésil86 views